Ondersteuning voor patiëntenverenigingen
Dat patiëntenverenigingen een belangrijke rol spelen in onze gezondheidszorg hoeven we je niet meer uit te leggen. Zonder sterke patiëntenverenigingen zouden wij ons werk niet kunnen doen. Wij steunen op hun ervaring wanneer we de belangen verdedigen van personen met een chronische aandoening.
Geen wonder dus dat wij de laatste jaren sterk inzetten op extra ondersteuning voor deze verenigingen.
En de nieuwe ZOPP komt in ... Antwerpen!!
De laatste horde (finale goedkeuring door het parlement) laat op zich wachten, maar hopelijk is ook dat eind deze week van de baan. We zijn blij dat we ondertussen wel al kunnen vertellen dat Antwerpen de thuis zal worden van de tweede ZOPP ondersteuningsantenne.
De keuze voor Antwerpen was een logische keuze gezien het grote aantal zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen in de provincie. De andere provincies komen hopelijk in de volgende jaren aan de beurt.
De volgende stap? De zoektocht naar een kantoor, personeel en luisteren naar de Antwerpse zelfhulpgroepen en patiëntenverenigingen.
Meerwaarde
Onderzoek toont verschillende positieve effecten van patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen aan op het niveau van de individuele patiënt:
En niet alleen op het niveau van de individuele patiënt zien we verbeteringen:
een verbeterde arts-patiënt relatie,
patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen zijn aanvullend op professionele zorg,
stijging maatschappelijke participatie,
minder taboe en stigmatisering,
meer sensibilisering,
dalend gebruik van hulpmiddelen,
minder ziekenhuisopnames en arts bezoeken,
meer therapietrouw en minder herval.
En toch ...
is het niet makkelijk voor patiëntenverenigingen om zich te focussen op hun kerntaken.
Daar zijn verschillende redenen voor:
Ze moeten voldoen aan een hele hoop verplichtingen en administratie (zoals bijvoorbeeld de vzw-wetgeving). Een tijdrovende bezigheid.
Voorlopig zijn de meeste verenigingen bijna volledig afhankelijk van eigen inkomsten.
De meeste verenigingen kunnen geen betaalde krachten aannemen en steunen op vrijwilligers.
Er is dus nood aan extra ondersteuning voor alle patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen die elke dag opnieuw vechten. Vechten voor hun vereniging, voor hun leden, voor hun lotgenoten.
Ondersteuning in de vorm van een antenne: maak kennis met ZOPP.
In 2016 richtten we samen met Trefpunt Zelfhulp de eerste regionale ondersteuningsantenne op in Limburg. Deze kreeg de naam ZOPP en dat staat voor Zelfhulpondersteuning en Patiëntenparticipatie vzw (ZOPP).
Na een lang proces kregen we in december 2022 goed nieuws. In 2023 mogen we een 2de ZOPP openen in de provincie Antwerpen.
Het proces ernaartoe ...
Die goedkeuring kwam er niet zo maar. Het vergde veel overleg, nog meer aftoetsing en een goede onderbouwing.
Ondersteuning is volgens ons noodzakelijk op 3 vlakken:
in de dagelijkse werking van verenigingen,
voor een kwalitatieve basiswerking en
voor de opbouw van ervaringsdeskundigheid.
Onze droom? In elke provincie een ZOPP.
Wat doet ZOPP?
Patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen kunnen bij ZOPP terecht voor:
-
Ondersteuning bij de dagelijkse werking. Hulp bij het opmaken van de statuten, invullen van een subsidieaanvraag, de vergaderzaal die gratis gebruikt kan worden ... . Het team van ZOPP wil jullie ontlasten.
-
Begeleiding voor een kwaliteitsvolle basiswerking. Nieuwe manieren om leden aan te trekken of te behouden, een vorming rond efficiënt vergaderen, het bestuur van de vereniging onder de loep nemen ... .
-
Begeleiding en opleiding van patiëntenvertegenwoordigers om de stem van patiënten meer gehoor te geven.
-
ZOPP vormt een brug tussen verenigingen en de overheid. Ze verzamelt noden en knelpunten en is een aanspreekpunt.
In welke domeinen is ZOPP actief?
Eerste Lijn
De eerste lijn is de zorg- en hulpverlening waarbij je rechtstreeks terechtkan (zoals tandartsen, huisartsen, apothekers, maar ook CAW, OCMW ... ). Een eerstelijnszone wordt aangestuurd door een zorgraad. Daarin zitten vertegenwoordigers van de zorg, welzijn, de gemeente, maar ook patiëntenvertegenwoordigers.
ZOPP ondersteunt patiëntenvertegenwoordigers in de eerstelijnszones. In die zones waar geen patiëntenvertegenwoordigers zijn nemen ze het vertegenwoordigingswerk zelf op.
Vier keer per jaar organiseren ze een uitwisseling tussen de verschillende patiëntenverenigingen en zelfhulpgroepen over relevante thema’s uit de eerstelijnszones.
Meer weten? Zopp in de Eerste Lijn.
Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis
Een structurele samenwerking opzetten tussen ziekenhuizen en patiëntenverenigingen dat is het doel van Zelfhulpvriendelijk Ziekenhuis. Wil je daar meer over weten ga dan zeker eens neuzen op de website van Trefpunt Zelfhulp of ZOPP.
In Limburg tekenden ondertussen alle ziekenhuizen een intentieverklaring en eind 2022 zijn er 88 samenwerkingen lopend.
Ervaringsdeskundigen inzetten in het ziekenhuis
Kennis uit een boek is niet te vergelijken met kennis die je haalt uit je eigen ervaringen/ervaringen van lotgenoten. Ervaringsdeskundigen zijn (ex)patiënten die patiënten en zorgverleners ondersteunen. Zo zal een arts je bijvoorbeeld vertellen wanneer je welke medicatie moet nemen en van een ervaringsdeskundige zal je horen hoe het voelt om elke dag die medicatie te moeten nemen.
ZOPP begeleidt niet alleen de ervaringsdeskundigen, maar heeft ook nauwe contacten met de afdelingen/zorgprofessionals waar ervaringsdeskundigen worden ingeschakeld.
En nu?
Stap 1 is bepalen in welke provincie er een 2de ZOPP komt. Zodra dat duidelijk is betrekken we de verenigingen in deze provincie. Zo kunnen ze mee nadenken over hoe die nieuwe ZOPP er moet uitzien.
Verder blijven we ook aankaarten dat verenigingen nood hebben aan rechtstreekse financiering. Dat is noodzakelijk voor sterke verenigingen. Want zonder sterke verenigingen kunnen wij ons werk niet goed doen. En zo belanden we weer bij de start van dit verhaal.
Meer informatie?
Heb je nog vragen of wil je meer weten over hoe ZOPP jouw vereniging kan ondersteunen? Dan kan je hieronder ons infomoment herbekijken en de presentatie en meestgestelde vragen downloaden.
-
25 jan. 2023 | Auteur: Vlaams Patiëntenplatform, Trefpunt Zelfhulp, ZOPPVeelgestelde vragen over de nieuwe regionale ondersteuningsantenne
Veelgestelde vragen over de nieuwe regionale ondersteuningsantenne tijdens de infomomenten in januari 2023.
-
23 jan. 2023 | Auteur: Vlaams Patiëntenplatform, Trefpunt Zelfhulp en ZOPP LimburgPresentatie infomoment nieuwe ZOPP
Presentatie over regionale ondersteuningsantennes voor een sterke patiëntenstem - een nieuwe ZOPP
Heb je nog vragen rond de nieuwe ZOPP?
-
Else Tambuyzer
Directeur